КАНЦЭПЦЫЯ
развіцця гісторыка- краязнаўчага музея
дзяржаўнай установы адукацыі
«Паставіцкая сярэдняя школа»
I.Уводзіны
Школьны комплексны краязнаўчы музей з'яўляецца часткай адукацыйнай і выхаваўчай сістэмы дзяржаўнай установы адукацыі «Паставіцкая сярэдняя школа». Музей – гэта цэнтр духоўна-маральнага, грамадзянска- патрыятычнага і эстэтычнага выхавання.
Музей адчынены па рашэнні савета школы і загаду дырэктара школы №13-А ад 21.04.1979 года.
Профіль музея – гісторыка-краязнаўчы.
Назва музея – «Музей гісторыі вёскі Паставічы».
Метадычную дапамогу аказвае Старадарожскі раённы гісторыка-этнаграфічны музей.
Тэхнічная характарыстыка памяшкання. Музей размешчаны на першым паверсе будынка школы ў ізаляванай рэкрэацыі, мае 4 пакоі агульнай плошчай 220 квадратных метраў. Экспазіцыйна-выставачная плошча – 215 квадратных метраў, плошча фондасховішча – 5 квадратных метраў.
Характарыстыка экспазіцыйнай плошчы:
Верхні экспазіцыйны пояс размяшчае пано (вышыўка крыжыкам, гладдзю), абразы, паліцы. Асноўны экспазіцыйны пояс размяшчае стэнды, гарызантальныя і вертыкальныя вітрыны. На подзіуме размешчаны буйныя прадметы побыту, прылады працы, макеты. Для зберажэння экспанатаў ад свету вокны закрыты шторамі-жалюзі.
У цэлым памяшканне музея прадстаўляе комплексную падачу матэрыяла. Вядучыя экспанаты знаходзяцца ў цэнтры ўвагі і з’яўляюцца рэчавымі экспанатамі. Асноўныя з іх суправаджаюцца навукова-дапаможным матэрыялам (невялічкімі тэкстамі – суправаджэннямі, анатацыямі), што дапамагае мець асноўныя звесткі пра экспанат і без экскурсавода дазваляе зразумець змест экспазіцыі і атрымаць неабходную інфармацыю.
Музейныя фонды папаўняюцца з дапамогай правядзення акцый па збору музейных экспанатаў сярод мясцовага насельніцтва. Некаторыя з іх сабраны ў суседніх вёсках.
Прадметы музея выкарыстоўваюцца ў адукацыйным працэсе, для правядзення адукацыйных і выхаваўчых мерапрыемстваў, падрыхтоўкі вучнёўскіх даследчых прац, правядзення агульнашкольных фальклорных тэатралізаваных мерапрыемстваў, прысвечаных народнаму календару. На базе музея працуе гурток «Ткацтва».
Асноўныя раздзелы экспазіцыі:
- Быт беларускай вёскі
- Гісторыя вёскі Паставічы і Паставіцкай школы
- Старадарожчына ў гады Вялікай Айчыннай вайны (скачаць 2,24мб)
- Раслінны і жывёльны мір нашага краю
Раздзел музея «Быт беларускай вёскі» уключае 2 залы – «Сялянская хата» і залу для заняткаў гурткоў. Асноўныя экспазіцыі першай залы: «Чырвоны кут», «Бабін кут», «Прылады працы нашых продкаў», «Старажытны посуд».
У зале для заняткаў гурткоў галоўнымі прадметамі з’яўляюцца ткацкія станкі – кросны. Кросны знаходзяцца ў рабочым стане і выкарыстоўваюцца для заняткаў па ткацтве. У зале маюцца вітрыны для выстаў, рабочыя месцы для навучэнцаў, насценныя экспазіцыі – «Народная культура Старадарожчыны», «Народны майстар», «Беларускі строй».
Пастаянна дзейнічае выстава «Беларускі ручнік».
Другі раздзел «Гісторыя вёскі Паставічы і Паставіцкай школы» змяшчае стэнды з інфармацыяй аб першым упамінанні вёскі Паставічы ў летапісных крыніцах, інфармацыю аб паходжанні назвы вёскі, аб першых калгасніках і героях-земляках. Асноўныя экспазіцыі дадзенага раздзела: «Каменныя прылады працы», «Вёска Паставічы ў савецкі перыяд гісторыі», «Паэты-землякі», «Старонкі гісторыі школы», «Знакамітыя выпускнікі». «Заслужаны настаўнік БССР – С.І.Ліноўскі».
Трэці раздзел «Старадарожчына ў гады Вялікай Айчыннай вайны» змяшчае стэнды з інфармацыяй аб ветэранах вайны «Яны змагаліся за Радзіму», аб дзейнасці на тэрыторыі нашага раёна партызанскай брыгады №100 імя С.М.Кірава.
На вітрынах прадстаўлены дакументы, фрагменты зброі і абмундзіравання чырвонаармейцаў «Рэха вайны», «Франтавыя пісьмы».
На асобным стэндзе – спісы загінуўшых землякоў. У дыяраме – фотаздымкі мірных жыхароў вёскі, расстраляных фашыстамі ў першыя дні вайны.
Пастаянна дзейнічае выстава «Памяць і боль беларускай зямлі» аб генацыдзе нашага народа ў гады Вялікай Айчыннай вайны.
Асобная экспазіцыя прысвечана Герою Савецкага Саюза, лётчыку штурмавіку І.Б. Непачаловічу.
Маецца экспазіцыя «Афганістан. Памяць і боль…».
Чацвёрты раздзел музея «Раслінны і жывёльны нашага краю» змяшчае калекцыю чучал жывёл, прывезеную з Белавежскай пушчы ў 1985 годзе.
Маецца насценная экспазіцыя «Расліны і жывёлы – чырвонакніжнікі Мінскай вобласці».
У кожнай тэматычнай экспазіцыі – мэтанакіраваная дэманстрацыя музейных рэчаў, размешчаных і растлумачаных у адпаведнасці з пастаўленай тэмай. Тэматыка экспазіцый сведчыць аб найбольш тыповых існуючых з’явах прыроды, этнаграфіі і побыту вёскі.
II. Змест, праблемы патрыятычнага выхавання і абгрунтаванне неабходнасці іх вырашэння сродкамі школьнага музея.
Дзейнасць музея накіравана на выхаванне патрыетаў сваёй Радзімы. Цэласная сістэма патрыятычнага выхавання напраўлена на фарміраванне ў навучэнцаў грамадзянскасці і патрыятызму, духоўна-маральных якасцей і нацыянальнай самасвядомасці на прыкладах баявых і працоўных подзвігаў беларускага народа, культурных традыцый.
Асноўнымі формамі работы школьнага музея з’яўляюцца экскурсіі, сустрэчы з ветэранамі працы, воінамі-інтэрнацыяналістамі, аказанне шэфскай дапамогі ветэранам працы, састарэлым людзям, клопат аб помніках ахвярам генацыду.
Задачамі педагагічнага калектыву з'яўляюцца не толькі навучанне, але і выхаванне культурнага, творчага чалавека, здольнага ўспрымаць і шанаваць прынцыпы дабра і прыгажосці.
Выкарыстанне краязнаўчага матэрыялу на ўроках адкрывае шырокія магчымасці для самастойнай дзейнасці вучняў, для пошуку, даследаванняў. На рэчавых і дакументальных матэрыялах музея могуць быць напісаны рэфераты, даклады, творчыя праекты. Дзеці могуць дакрануцца да мінулага, папрацаваць з дакументамі.
Інтэграваныя ўрокі ў школьным музеі, гульнявыя праграмы, святы і многія іншыя мерапрыемствы дапамагаюць раскрываць культурны патэнцыял музейных прадметаў і актыўна выкарыстоўваць іх у навучальным працэсе.
Музей займае важнае месца ў вучэбна-выхаваўчым працэсе ўстановы. Ён дапамагае запаліць іскрынку любові і цікавасці да жыцця свайго народа ў розны гістарычны час, да яго баявых і працоўных подзвігаў, дапамагае арыентавацца ў сучасным жыцці, садзейнічае нацыянальнай самаідэнтыфікацыі маладога пакалення.
III. Мэты і задачы школьнага музея
Садзейнічаць фарміраванню актыўнай грамадзянскай пазіцыі, выхаванню пачуцця грамадзянскасці і патрыятызму, інтэлектуальнаму развіццю і далейшай сацыялізацыі навучэнцаў праз арганізацыю і ажыццяўленне пошукавай, збіральніцкай, даследчай дзейнасці, захоўванне традыцый і звычаяў роднага краю, увекавечанне памяці асоб, якія ўнеслі вялікі ўклад у развіцце грамадства.
Задачы работы музея:
збіраць, зберагаць, вывучаць і прадстаўляць экспазіцыі, якія характарызуюць рэгіянальныя асаблівасці роднага краю.
выкарыстоўваць музейныя прадметы ў вучэбна-даследчай і праектнай дзейнасці вучняў; праводзіць на базе музея ўрокі, святы, інтэрактыўныя экскурсіі, сустрэчы з цікавымі людзьмі, тэматычныя вечары;
арганізаваць дзейнасць па папулярызацыі гісторыі малой радзімы, ахове помнікаў гісторыі, культуры і прыроды роднага краю сярод вучняў, іх бацькоў, насельніцтва шляхам арганізацыі сумесных мерапрыемстваў, выкарыстання інфармацыйных тэхналогій;
усталёўваць сувязі з іншымі музеямі, грамадскімі аб’яднаннямі, прыцягваць грамадскасць да працы ў музеі.
ІV. Ідэйная задума музея.
Гісторыка-краязнаўчы музей – гэта комплексны музей, у якім прадстаўлены экспанаты па вельмі розных накірунках гісторыі нашай малой Радзімы. Школьны музей закліканы спрыяць:
- удасканаленню гістарычнай адукацыі навучэнцаў, пашырэнню іх кругагляду, фарміраванню ў вучняў цікавасці пазнаваць мінулае пра гісторыю свайго краю, гісторыю школы;
- набыццю практычных навыкаў пошукавай і навукова-даследчай дзейнасці;
- выхаванню талерантнасці і культуры ў школьным асяроддзі;
V. Перспектывы развіцця музея:
Выкарыстоўваць інавацыйныя формы работы ў дзейнасці музея. Арганізаваць дзейнасць музея на высокім ўзроўні для атрымання статусу «Народны музей».
VI.Удасканаленне дзейнасці музея.
Абнаўленне канцэпцыі развіцця музея ў адпаведнасці з новымі заканадаўчымі актамі, якія ўключаюць пытанні патрыятычнага выхавання грамадзян Беларусі.
VII. Механізм рэалізацыі канцэпцыі развіцця музея. Кіраўніцтва працай музея.
Дзейнасць музея рэалізуецца праз савет музея.
Ажыццяўленне мэтанакіраванага сістэматычнага педагагічнага кіраўніцтва - найважнейшая ўмова павышэння дзейснасці музея ў вучэбна-выхаваўчым працэсе. Адказным за дзейнасць Савета з'яўляецца кіраўнік школьнага музея. Каардынацыю і кантроль па развіцці і арганізацыі работы музея ажыццяўляюць кіраўнік установы адукацыі, яго намеснік па выхаваўчай рабоце.
Члены савета музея – настаўнікі, бацькі, прадстаўнікі грамадскасці, вучні.
Маецца сектар збору, уліку і захоўвання дакументаў, сектар экскурсій, сектар афармлення экспазіцый і выстаў, культурна-масавай работы.
Мэтавая ўстаноўка савета: выхаванне любові да Радзімы, павагі да людзей, якія жывуць побач, да тых каштоўнасцяў, якія створаны іх рукамі.
Задачы:
- захаванне і рацыянальнае выкарыстанне музейнага фонду; фарміраванне практычных навыкаў пошукава-даследчай, фондавай, экспазіцыйнай і экскурсійнай дзейнасці сярод навучэнцаў;
- планаванне работы музея, абгрунтаванне асноўных ідэй пастаяннай экспазіцыі, экспанаванне максімальна вялікай колькасці музейных прадметаў (аўтэнтычных экспанатаў);
VIII. Ацэнка эфектыўнасці рэалізацыі канцэпцыі развіцця музея.
У выніку ажыццяўлення праграмы развіцця музея чакаецца:
адраджэнне сапраўдных духоўных каштоўнасцей беларускага народа праз рэгіянальныя асаблівасці і разнастайнасць культурных традыцый; захаванне і развіццё яго слаўных баявых і працоўных подзвігаў;
аптымізацыя працы па ваенна-патрыятычнаму выхаванню навучэнцаў у сучасных умовах.
Фарміраванне асобы, развіццё яе творчых здольнасцей павінны абапірацца на этнапедагогіку, фальклор, на сапраўдныя нацыянальныя каштоўнасці, традыцыі і звычаі.
Запавет продкаў – гэта тое, што засталося нам, нашчадкам, ад шматлікіх пакаленняў беларусаў, якія жылі на гэтай зямлі за шмат гадоў да нас, і тое, што мы павінны будзем захаваць і перадаць нашым нашчадкам. У гэтым вялікая роля належыць музею, які адлюстроўвае значэнне непарыўнасці сувязі пакаленняў, выхоўвае пачуццё адказнасці за далейшы лёс нацыянальнай культуры.
свернуть